مطالب عمومی سری اول

۲۸ مرداد؛ سالروز فاجعه آتش سوزی سینما رکس آبادان

شنبه شب ۲۸ مردادماه سال ۱۳۵۷، سینما رکس آبادان آتیش گرفت و جز تنى چند، همه تماشاگران اون در آتیش سوختند و بدین گونه یکی از بزرگ‌ ترین و دردناک ترین جنایت‌ های تاریخی در میدون فرهنگ در ایران رقم خورد.

۲۸ مرداد ۱۳۵۷ روزی تلخ واسه سینماگران و سینما دوستان هستش چون در این تاریخ، ۳۷۷ تماشاچی فیلم گوزن‌ ها در سینما رکس آبادان در آتیش سوختند. این فاجعه در فاصله چند ماه تا پیروزی کامل انقلاب به وقوع ملحق شد و بعضی فکر می کنن که به آتیش کشیدن سینما رکس آبادان در افزایش خشم عمومی و تسریع انقلاب اسلامی ایران نقش موثر داشت.

جالبه بدونین که فیلم «گوزن‌ها» ساخته مسعود کیمیایی، اشاره کوتاه و گذرایی داشت به روزای فرار و مرگ یه مبارز مسلح علیه حکومت پهلوی و بسیاری بر این عقیده بودن که فیلم به بخش کوچیکی از واقعه سیاهکل پرداخته‌ است. همین نگاه اعتراضی باعث شد بسیاری به این باور برسن که مسئول کشتار به جز ساواک نبوده تا زهرچشمی از مردمی بگیره که هوس سرنگونی شاه رو کرده‌ ان.

شاید بد نیس بدونین که قبل از انقلاب، آبادان رو شهر سینما‌ها می‌ نامیدند. انگلیسی‌ ها در سال‌ های اول ورود خود به آبادان یه دستگاه آپارات واسه نمایش فیلم آوردن و در محله «بریم» یه سینمای روباز بسیار کوچیک خاص خودشون ساختن.

بعدا در سال ۱۳۱۱ شمسی، سینما «شیرین» در منطقه شهری آبادان تأسیس شد و از‌‌‌ همون موقع، دیدن ‌فیلم در آبادان طرفداران بسیاری پیدا کرد.

شاهدان عینی در مورد تراژدی سینما رکس گفته بودن که اولین ماموران آتیش‌نشانی پس از گذشت حدود نیم ساعت به رکس رسیده‌ ان. وقتی به اونجا می‌ رسند هم در می‌ پیدا کنن که هیچ کدوم از شیره های آتیش‌نشانی کار نمی‌ کنه.
تانکرهای سیار آبی که با خودشون به صحنه آورده بودن قبل از کنترل آتیش خشک می‌ شه.

این مطلب را هم از دست ندهید :   از سلول‎های خواب تا اتاق‎های لوله سیمانی؛ گشتی در میان کوچک ترین هتل های دنیا

در اون زمان، پلیس شش متهم رو بازداشت کرد، یکی از اون‌ ها صاحب سینما رکس بود، اتهامش آسون‌انگاری در دستور به کارکنانش واسه قفل کردن ورودی‌ های سینما واسه جلوگیری از داخل شدن تروریست‌ ها بود. اما مخالفان رژیم شاه، ساواک رو عامل اصلی این آتیش‌سوزی می دونستن.

به هر حال دلایل موجود در همون زمان و رو شدن اسناد پس از انقلاب، شکی باقی نگذاشت که فاجعه سینما رکس، کاری منظم از طرف عمال رژیم پهلوی بوده.

دلیلش هم این بود که چند ماه قبل از مرداد ۵۷، اعتراضات و تظاهرات مردم علیه رژیم شاه شهرهای جور واجور شروع شده بود. رژیم پهلوی که از بالاترین درجه‌گیری این تظاهرات می‌ ترسید، دست به سرکوب اعتراضا می زد و این تلاش بعضی وقتا با خشونت همراه بود.

اما این روش در شهرهای نفت خیز مثل آبادان، اهواز، خوزستان گچساران، امیدیه و خارک قابل استفاده نبود چون وجود پالایشگاه نفت و صنایع پتروشیمی در آبادان، موقعیت و اهمیت اقتصادی خاصی واسه این شهر ایجاد کرده بود.

بخاطر این، در آبادان، مقابله به اشکال جورواجور و از جمله نامه‌نگاری و طومارنویسی واسه مطالبات صنفی و رفاهی جریان داشت.

پس، عمال رژیم تصور می کردن با ایجاد ترس به این روش می تونه از بروز نا آرومی و کشیده شدن اعتراضات مردمی به این منطقه پیشگیری کنن. از طرف دیگه با متهم کردن گروه های مذهبی و انقلابی به طراحی و اجرای این فاجعه، موجب بدبینی مردم به  گروه های مذهبی بشن.

اما کشتار سینما رکس نه فقط رژیم رو در دست پیدا کردن به اهدافش شکست خورده گذاشت، بلکه برعکس دلیل شعله ور تر شدن آتیش خشم مردم نسبت به نظام ستم شاهی شد.