اردیبهشت در ایران، یکی از بهترین ماه ها واسه سفره. گر چه ایران، سرزمین چهار فصل هزار رنگ هزار نقشه و جاهایی مثل چابهار، بندر همیشه بهار داریم، اما، مناطقی در کشور هست که اردیبهشت اون، دست کمی از بهشت نداره.
جاهایی رویایی که می تونه لوکیشن سریالا و فیلمای سینمایی داخلی و بین المللی باشه و بخشی از نگین پر افتخار و طبیعت عجیب ایران زمین رو در دنیا معرفی کنه.
یکی از مناطق دیدنی کشور در ایام اردیبهشت، حتما مناطق شمالی کشور مانند گیلان و مازندرانه.
گزارش امروز سرویس گردشگری ما، شما رو به بهشتی کمتر شناخته شده در سرزمینای سر سبز شمال کشور می بره. جایی که اونو بهشت اردیبهشت ایران می دونن و مثل سرولات، جواهرده، فیلبند و مازیچال، طبیعتی سرسبز و چشم اندازه هایی باور نکردنی داره؛ جایی به نام سوباتان.
روزای بهاری سوباتان و جنگ غنچها با برف‌های یخ بسته که آفتاب اونو می شکافد و مناظر عجیبی از رستاخیز طبیعت رو به بیننده هدیه می کنه، بسیار دیدنیه. تلألؤ آفتاب تابستونی اش هم که با شکلای جور واجور رنگ‌های گل‌های وحشی در هم می آمیزد به مانند پاییز و زمستون پر رمز و رازش هم دیدنی تر و منحصر بفرده.
با ما در سفر به سوباتان ایران، جایی میان دو استان سر سبز گیلان (دیار سوسن چلچراغ) و اردبیل و نقطه ای میان تمدن ۳۵۰۰ ساله تالش، همراه باشین.
به چه دلیل اردیبهشت گردی؟
همونجوریکه گفتیم، اردیبهشت، یکی از بهترین ماه ها واسه ایرانگردی بوده و بخشی از جامعه گردشگران ایران، این ماه فصل بهار رو واسه تاملی در سرزمین پهناور ایران انتخاب می کنن. اردیبهشت ماه به خاطر این زمان خوبی واسه ایرنگردی در کشوره که نه تماشاگر شلوغیای فروردین هستیم و نه واسه اجاره مکانای اقامتی و به کار گیری ظرفیتای گردشگری استانا، نیاز به پرداخت هزینه های سنگین هست.
سوباتان؛ بهشت اردیبهشت ایران
سوباتان رو بهشت اردیبهشت ایران می خونن. گویی این منطقه خوش آب و هوا و فوق العاده قشنگتر، تابلوی نقاشی به وسعت چند هکتار هست که افراد روی اون قدم میزنن.
چشم اندازه های عالی که سوباتان در ماه اردیبهشت در اختیار گردشگران قرار میده، به نظر بعضی از گردشگران، غیر قابل تصوره. ایران کویری و خشک و این همه زیبایی و جذابیت! گویی نقاش ماهر طبیعت، به غمزه ای قلم خود رو روی بوم به حرکت درآورده و نقشی رو رقم زده که آدم رو به حیرت مجبور می کنه.
در میان همه ماه های سال، اردیبهشت سوباتان مثل نگینی در مقصدهای گردشگری ایران می درخشه.
سوباتان یعنی چیه؟
اسامی خیلی از نقاط کشور، وجه تسمیه ای داره که دونستن اون، کمک خوبی به درک ما از وضعیت جغرافیایی و حتی فرهنگ و سبک زندگی مردمون اون دیار داره.
یکی از اونا، سوباتانه.
سوباتان در زبون ترکی به معنی محل فرو رفتن آبه. چون نزولات باران در این منطقه قشنگتر، در چاله ای فرو میره که در تصاویر مشاهده می کنین، این منطقه قشنگتر رو سوباتان می گن.
در زبون محلی مردم تالش، سو به معنی گلپر و وتون به معنی محل رویشه که با تغییر زبانی، سووتون به سوباتان تغییر پیدا کرده.
سوباتان، از توابع شهرستان لیسار در استان سرسبز گیلانه که گشتی در این منطقه قشنگتر رو میشه در گزارش ویدویی زیر هم تماشا کرد.
چیجوری به سوباتان بریم؟
رسیدن به سوباتان آسونه. سوباتان، در ۳۲ کیلومتری شمال غرب شهر تالش و ۱۹ کیلومتری جنوب شرقی دریاچه نئور اردبیل قرار داره.
اگه در اردیبهشت ماه قصد سفر به استان زیبای گیلان رو کردین، حتما در میونه راه، توقفی چند ساعته یا حتی چند روزه در سوباتان داشته باشین.
کمپای چادری و حتی اقامت در خونهای دهاتی، لحظات خوشی رو واسه شما به وجود میارن. لحظاتی که شاید فقط در لوکیشن فیلمای سینمایی غربی دیدین. گله های گوسفند که سفیدی پشم اونا خیره کننده و زمینی سر سبز و پوشیده از گلای زرد رنگ، شما رو به جشنواره رنگ و زیبایی می بره.
ضیافتی که طبیعت در سوباتان در اختیار ایرانگردان قرار میده، میراث بزرگ طبیعت هست که به ایرانیان به ارث رسیده و از این نظر، باید شکرگزار خالق سوباتان بود.
بهشتی با گیاهان دارویی
یکی از بهترین مناطق گیلان واسه برداشت گیاهان دارویی، همین سوباتانه. بالدِرقان ( گُلپَر )، یکی از مشهورترین گیاهان داروئی سوباتان بوده و در بیشتر روستاهای دور و بر خصوصاً ” کَلَمَر ” و «گنجخانه» می رید و یکی از منابع درآمد اهالی بومی حساب می شه و هرساله بیشتر از ۵۰ تن دانه گلپر از سوباتان به بازارها استانای مجاور صادر می شه.
گلپر ضدعفونی کننده و میکروب کش قویه و در هضم غذا موثّر بوده و ترشحات معده رو زیاد می کنه.
خوردن مقدار کم اون موجِد وَجد و نشاطه. گُلپر سموم بدن رو دفع می کنه و اشتها رو زیاد می کنه و بهترین دارو واسه درمون هیستری (صرع) است.
در سوباتان و لیسار از گُلپَر به دلیل میکروب کش بودن جهت مقابله با موریانه لایِ لحاف و تُشک پشمی و فرشای دستباف گذاشته می شه تا از خوردگی اونا جلو گیری شه.
بوی اون مطبوع و ماندگاره .
مردم لیسار گرد گلپر رو بیشتر با باقلای پخته، میوه جات، خصوصاً همراه انگور محلّی و هم اینکه با مخلوط کردن با ماست و خیار و سالاد و ترشیجات و خوشبو کردن تنقّلات مصرف می کنن و از ساقه های جوون اون ترشی گلپر میسازن. یکی از سوغاتیای مهم سوباتان دانه گُلپَره.
میوه های گلپر پس از رسیدن به شکل فلسای نازکیه که دانه کم ضخامتی رو در بردارن. این دانه ها خیلی راحت قابل کشت بوده و بوته اون در دو سالگی به بار می شینه. کشت چند بوته از اون در محوطه هر خونه ای در سوباتان ضمن بالا بردن اندازه این محصول و خود کفائی خونواده ها، به زیبائی و سرسبزی سوباتان هم خواهد اضافه کرد.
یارپوز (پونه)، همونطوریکه درخت «خرزهره» حشرات، مخصوصاً عقرب رو فراری میده، پونه هم مار رو فرار میده. ضرب المثل «مار از پونه بدش میاد، درِ خونه اش سبز می شه» مویّد این موضوعه.
پونه واسه هضم غذا خوبه. ضدّ تشنج و مسکّن اعصاب بوده و از اسهال جلوگیری می کنه.
این گیاه داروئی در دور و بر جویای روان همه چشمه سوباتان پیدا میشه.
یساریا پونه رو هم همراه ماست، ترشیجات سالاد و میوه جات خصوصاً انگور محلّی مصرف می کنن. حضور دسته جات زنان و دختران جهت چیدن پونه در محل رویش این گیاه دارویی هم به نوبه خود دیدنی و جالبه.
سوباتان، بهشتی کوچیک
این شهرک زیبای ییلاقی، محل سکونت صدها خونواده لیساریه که بیشتر در فصول بهار و تابستون و بخشی از پائیز، در اون مسکن انتخاب می کنن. این محل از چشمه پر آب و بسیار خنک و هوای عالی بهره مند بوده و دارای زمینای سرسبز پوشیده از چمنه.
در داخل و دور و بر سوباتان گورستانای خیلی از هزاران سال پیش تا کنون هست که نشون از تاریخ و تمدن قدیمی این سرزمین داره.
در مرکز سوباتان چاله هایی هست که سیلابای دور و بر رو در خود فرو می بره و شاید به خاطر همین سوباتان به این نام معروف شده.
نظریه دیگه عقیده داره سو در زبون تالشی بمعنی گلپر و اتون بمعنی محل صاف و صافی که دور و برش بلند و برجسته س، پس به دلیل رویش فراوون گلپر در این منطقه تالشا نام این ییلاق قشنگتر رو سواتون یا سووتون گذاشته ان.
در حالی که دمای شهرهای جور واجور گیلان، مرطوب ترین استان کشور با احتمال خیلی کم به کمتر از یه درجه بالای صفر می رسه، در ارتفاعات سوباتان (سووتون) که ۱۹۰۰ تا ۲۵۰۰ متر از سطح دریا ارتفاع دارن، تابستون هم لکه هایی از برف دیده می شه و به خاطر همین اواخر پاییز ساکنین اون که بیشترً دامدار هستن به جنگلای دامنه البرز و سواحل خزر (لیسار) کوچ کرده و فقط ۳ خونواده در روستای ییلاقی هونیش باقی می مونه.
ساری داش (سنگ زرد)، آلچالق (پارک طبیعی درختان آلوچه وحشی)، هاچا داش (جایی که نوک کوه به شکل دوشاخه در اومده)، چمن زار وسیع بیده پشت، غار طبیعی گنج خونه، بازاچه سنتی، موزه مردم شناسی عشایری، چشمه باتمان بولاق بین سوباتان (سووتون) و آسبومار و ییلاقات بالادستی ساری بولاق و چم چمی و باغداگول (محل اقامت ایل شاهسون اردبیل) و دریاچه زیبای نئور از نقاط باحال و دیدنی این منطقه س.
این منطقه ییلاقی بدون برق و گاز بوده و بر خلاف تغییرات بافت سنتی در مرکز سووتون (سوباتان)، هنوز صدها خونواده دامدار و عشایر به شکل سنتی و با حفظ فرهنگ بومی در مشکی چادرها (پوری) و خونهای کاهگلی و کلبه های چوبی در روستاهای دور و بر سووتون (سوباتان) به شغل شریف دامداری مشغول هستن.
ییلاق سوباتان (سووتون) به دلیل ویژگیای خاص طبیعی مورد توجه توریستای طبیعت گرد قرار گرفته و هرساله هزاران توریست داخلی و خارجی از این منطقه قشنگتر بازدید می کنن. سوباتان (سووتون) هتل و اقامتگاه رسمی نداره و مردم خونگرم منطقه در خونهای خود از این مسافران پذیرایی می کنن.
یکی از مناطق بسیار قشنگتر و دیدنی سوباتان چمنزار بیداپشته که به عنوان تفرجّگاه عمومی ساکنین و گردشگران معروف شده.
این محل، چمنزار بسیار وسیعیه که در ارتفاع بالایی قرار گرفته و به سوباتان و همه ییلاقات دور و بر تسلط داشته و چشم انداز زیبایی داره.
این چمنزار به اندازه ای وسیعه که حتی هواپیمای کوچیک می تونه خیلی راحت در اونجا فرود آید و به خاطر همین به عنوان محل برگزاری جشنواره ورزشای بومی و محلی از جمله مسابقات اسب سواری قرار میگیره.
در سوباتان شما می تونین از غذاهای محلی خوشمزه که به وسیله اهالی درست می شه و به گردشگران فروخته می شه، لذت ببرین. غذاهایی که از سبزیجات محلی و لبنیات دامداریای منطقه و ادویه های کوهی جفت و جور شده و تجربه یه غذای organic رو احساس می کنین. گلای شقایق سوباتان در کنار خونهای چوبی و گیاهان دارویی اون، یکی از جذابیتای گردشگری در بهشت اردیبهشت ایران هستش.
اگه عاشق سلفی گرفتن در کنار میراث طبیعی ایران زمین هستین، کدوم لوکشینی قشنگ تر از سوباتان؟
دریاچه نئور در ارتفاع ۲۴۸۰ متری واقع شده.
گرداگرد این دریاچه رویایی رو کوه های سپید پوش بغروداغ و آلالهای طلائی محاصره کرده ان و عشایر شاهسون هم در دور و بر اون اسکان گزیده ان.
دسترسی به این بهشت یعنی روستای سوباتان ساده نیس.
جاده ای که به این داهات می رسه خاکی و بسیار ناهمواره. فاصله دریاچه نئور تا روستای سوباتان که پیاده طی می شه، حدوداً ۲۰ کیلومتره. همه طول راه رو چشمه زلال، شقایقا و آلالها آراسته ان. جایی که یه لحظه ابری و لختی دیگه بارانی می شه و مهمانانش رو با باران و تگرگ و رعد و برقای طوفانی، میزبانی می کنه.
همه این رخدادهای طبیعی، بعضی وقتا در کمتر از ۱ ساعت اتفاق افتاده و چشم اندازه های فوق العاده منطقه رو در شرایط آب و هوایی به طور کامل متغیر، در برابر دید گردشگران قرار میده.
در منطقه سوباتان، چشمه هست که یکی از اونا: گزنه هونی به معنی چشمه گزنه س. خنکی آب این چشمه به گونه ایه که تلقی می شه که مثل گزنه، دست رو می سوزونه.
مقصدهای گردشگری سوباتان
بهشت اردیبهشت ایران، مناطقی داره که در گردشگری به این خطه از ایران سر سبز، در نظر داشته باشین که اگه با یه محلی یا تورهای گردشگری مجاز به این منطقه سفر کنین، شما رو راهنمایی می کنن.
- بازار سوباتان، یکی از مقصدهای گردشگری اصلی این منطقه س. این محله مرکز ییلاقات سوباتانه که وجود بازارچه ای بزرگ اونو از بقیه ییلاقات تالش جدا ساخته.
بیشتر اهالی سوباتان در این محله سکونت دارن و این محل به ساکنین روستای خاصی از لیسار اختصاص نداره و حدود ۳۰۰ خونواده در این شهرک ییلاقی زندگی می کنن.
- کَلَمَر که در درّه پایین دست قلعه بین یوردی واقع شده و ساکنین قشلاق نشین داره و محل سکونت بیشتر از ۲۰ خونواده از دامداران لیساریه ولی انگار بدون امکانات اولیه زندگی مثل راه و برق هستن.
- مِیلَه بُلاغی، محله سکونت قوم تخته ای لیسار و اهالی داوانه و بیشتر از ۵۰ خونواده در این محله ساکن هستن.
- گزنه هونی، محل سکونت تعدادی از قوم شاندرمنیا و اهالی چندین روستای لیساره، تا چند سال پیش تعدادی از دامداران به طور همیشگی در اونجا زندگی می کردن. گزنه هونی بیشتر از ۵۰ خانواره.
- هُونیَش، محل زندگی جمعی از دامداران لیساری و اهالی لیسار محله اول و دوم و حجت محله و سوسته. تعدادی از دامداران هنوزم به طور همیشگی در این محل زندگی می کنن. مشاهده ساختمانای عریض و طویل بنام «کوم» که در زمستون به عنوان طویله شبانه روزی گوسفندان استفاده میشن نشون دهنده اقامت دائمی دامدارانه.
- بیدَه پِشت، محل سکونت بیشتر از ۵۰ خونواده از اهالی هره دشت شمالی لیساره.
- شَتَ ژی – سَلَمر، در شمال غربی سوباتان و حد فاصل بین ورزان و ماهار واقع شدن محل سکونت دامداران و جنگل نشینان لیساریه.
- ماهار – علی حیدر، آخرین قریه شمال غربی سوباتان و مرز بین ییلاقات لیسار و خطبه سراست، محل سکونت جمعی از هره دشتیا، خصوصاً طایفه آقاجانی هاست. در این داهات و بر سر راه بزرگترین شاخه رود خونه لیسار آبشار زیبایی قرار داره که کمتر شناخته شده و بدلیل نبود راه مناسب از سوباتان به ماهار زیبائی این آبشار در هاله ای از فراموشی قرار گرفته.
تجربه اقامت حتی یه روزه در خونهای چوبی سوباتان در دامنه های سر سبز منطقه، جایی که بعضی وقتا ابرها، شعاع دید رو به چند متر میرسونه، یکی از فراموش نشدنی ترین تجربه های گردشگری در اردیبهشت ایرانه که در سوباتان در اختیار شما قرار داره.
پیشنهادای سوباتان گردی
۱- اگه قصد سوباتان گردی دارین، سفر به موسسات گردشگری مجاز رو پیشنهاد می کنیم.
۲- قبل از سفر به سوباتان، فرصتای اقامتی و وضع آب و هوا رو از اداره کل گردشگری گیلان، چک کنین.
۳- در منطقه تالش، مقصدهای طبیعت گردی رویایی بسیاری هست.
از اهالی، واسه بازدید از این مناطق مشورت بگیرین.
۴- کباب بره، غذای اصلی سوباتانیا کباب برهه. گوشت گوسفندان ییلاقات سوباتان بدلیل آب و هوای خاص و تغذیه از گیاهان بومی که بیشترً خواص طبی دارن از کیفیت بالایی برخورداره، پس کباب بره سوباتان معروفیت خاصی داشته و به یکی از جاذبه های منطقه تبدیل شده.
۵- معمولاً مسافران سوباتان کباب بره میل کرده و حتی مقداری گوشت به عنوان سوغاتی همراه می برن و به خاطر همین بازارچه سوباتان بیشتر از ۱۰ قصابی فعال داره.
۶- محیط زیست سوباتان به دلیل حمله گردشگران بهاره به اون، در برابر تهدیده. در حفظ میراث سوباتان واسه نسلای دیگه، پر تلاش باشیم.
۷- سوجا دیلَه (ساج ایچی)، از گوشت پر چرب گوسفند درست می شه.
اول گوشت گوسفند رو خورد کرده و در ساج که قبلاً کمی روغن کره در داخل اون سرخ شده می ریزن و پس از اضافه کردن ادویه جات لازم و پخته شدن کامل مقداری ماست به اون اضافه کرده و هم میزنن و اونو روی آتیش ملایم می ذارن تا دم کشیده و آماده استفاده شه.
۸- قورتماج، از جمله غذاهای محلی سوباتانه. معمولاً چوپانانی که گله رو به چراگاهای دور می برن و ظهر به چادر برنگشته و نهار رو در چراگاه می خورن، این غذا از شیر تازه گوسفند درست می کنن. روش درست کردن این غذای محلی به این صورته که اول آتشی درست کرده و چند قطعه سنگ تمیز رو که از داخل آب چشمه یا رودخانه بر می دارن در داخل آتیش گذاشته تا به طور کاملً سرخ شه، بعد شیر گوسفند رو در کاسه مسی می دوشند و بعد سنگای سرخ شده در آتیش رو داخل کاسه شیر میندازن، شیر به طور کاملً جوشیده و کمی هم حالت ژله ای پیدا می کنه، بعد این غذا رو با نون محلی نوش جون می کنن.
۹- از جمله غذاهای محلی منطقه می تونن به سیرجینَه اشاره کرد که این غذا مخصوص صبحونه س. واسه درست کردن اون آرد برنج یا ذرت رو در مقداری شیر ریخته و بهم میزنن و بعد چند عدد تخم مرغ محلی رو داخل اون ریخته و مقداری شکر و زرچوبه به اون اضافه کرده دوباره کامل هم زده و اونو در تابه ای که روغن داخلش به طور کاملً داغ شده سرخ می کنن و در بشقاب گذاشته دوباره مقداری شکر یا خاکه قند روی اون ریخته و نوش جون می کنن.
۱۰- واسه رزرو خونهای محلی، از تورهای مجاز و هم اینکه اداره گردشگری گیلان استعلام کنین.
جدید ترین خبرهای گردشگری ایران و جهان رو در آرزو سفر و دنیای سفر دنبال کنین.